Ważnym rozstrzygnięciem dla podwykonawców inwestycji budowlanych realizowanych w ramach zamówień publicznych stała się wydana w dniu 30.06.2020 r. uchwała Sądu Najwyższego (III CZP 67/19), uznająca za dopuszczalne zastrzeżenie kary umownej z tytułu braku zapłaty lub nieterminowej zapłaty wynagrodzenia należnego podwykonawcom lub dalszym podwykonawcom, o której mowa w art. 143d ust. 1 pkt 7 lit. a ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 907 ze zm.).
Powyższe rozstrzygnięcie jest tym bardziej istotne, że kilka miesięcy wcześniej, bo w dniu 20.11.2019 r. Sąd Najwyższy wydał uchwałę Składu Siedmiu Sędziów (III CZP 3/19), w której stwierdził, iż nie jest dopuszczalne zastrzeżenie kary umownej na wypadek odstąpienia od umowy z powodu niewykonania zobowiązania o charakterze pieniężnym, co wynika wprost z przepisu art. 483 § 1 kc. Zasada ta jednak nie będzie znajdowała zastosowania do umów zawartych w trybie zamówień publicznych. Wskazać bowiem trzeba, że przepis art. 143d ust. 1 pkt 7 lit. a ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych przewiduje uprawnienie do dochodzenia kary umownej za brak zapłaty lub nieterminowej zapłaty wynagrodzenia należnego podwykonawcom lub dalszym podwykonawcom. Sąd Najwyższy w omawianej uchwale potwierdził zatem, że powyższy przepis art. 143d ust. 1 pkt. 7 ustawy Prawo zamówień publicznych jako przepis szczególny w stosunku do art. 483 § 1 kc wprowadza szczególne uprawnienie dla danej grupy uczestników inwestycji budowlanych, a to podwykonawców, realizujących prace na podstawie ustawy o zamówieniach publicznych.
Przedmiotowa uchwała ma dla tych uczestników niezwykle istotne znaczenie, albowiem niezwykle często zmagają się oni z problemem braku zapłaty wynagrodzenia w terminie, pomimo wykonania robót prawidłowo oraz upływu terminu do rozliczenia się za nie. Obowiązek zapłaty kary umownej za niewykonanie tego obowiązku, będzie mobilizowała wykonawców do regulowania swoich zobowiązań względem podwykonawców w terminie.
